خارپاشنه چیست؟
با ایجاد التهاب در فاسیای کف پا خار پاشنه به وجود می آید که درد هایی را در اطراف پاشنه ی پا به همراه دارد.
به باندی که پاشنه ی پا به سمت انگشتان را پوشش داده، فاسیای کف پا است. با ایجاد فشاری نامتوازن به کف پا، غشای موجود در کف پا، دچار کشیدگی شده و با گذشت زمان باعث التهاب در کف پاشنه می گردد و موجب رسوب کلسیم در آن قسمت میشود.
استفاده کردن از کفش های غیر استاندارد و پاشنه بلند در طولانی مدت موجب ایجاد خارپاشنه میشود که دردناک و آزاردهنده است.
افرادی که چاق بوده و اضافه وزن دارند در صورت انجام پیادهروی های زیاد باعث ایجاد التهاب در فاشیای کف پا شده و نتیجه آن رسوب کلسیم و درد است.
در قسمت چسبیدن تاندون آشیل به پشت پاشنه خار پاشنه ایجاد میشود و در ورزشکارانی که پرش های زیادی دارند و یا ورزشکارانی که سن آنها پایین بوده و هنوز استخوان های آنها استحکام کافی را به دست نیاورده ایجاد می گردد.
علائم خارپاشنه چیست؟
از مهمترین علائمی که خار پاشنه با خود به همراه دارد درد است که می تواند در هر ساعاتی از رود به سراغ فرد آید حتی زمانی که فرد هیچگونه فعالیتی نداشته و خواب است ممکن است که به این درد دچار شود. چنانچه دردی در کف پا ایجاد شد که با تعویض کردن کفش ها و استراحت کردن برطرف نشد باید حتماً برای بررسی های بیشتر آن به پزشک مراجعه کرد.
دلایل ایجاد خارپاشنه
از جمله دلایلی که باعث ایجاد خارپاشنه میشود می توان موارد زیر را عنوان نمود:
- داشتن وزن زیاد و اضافه وزن به صورتی که با هر بار قدم برداشتن فرد، فشار زیادی به پاشنه پا وارد میشود.
- داشتن شغل هایی که به واسطه آن باید فرد بسیار روی پا بایستد و یا زیاد راه برود.
- وجود نقص هایی در پا به صورت پیچ خوردگی در کف پا و یا وجود کف پای صاف
- در صورتی که پیش از ورزش کردن، فرد به اندازه ی کافی گرم نشود، در این شرایط تاندون ها و رباط های پا بیشتر کش آمده و میزان نیرویی که به محل وصل شدن تاندون های موجود در پاشنه پا وارد میشود بالا می رود.
- با بالا رفتن سن و پیر شدن فرد، بالشتک های چربی موجود در زیر پاشنه کوچک میشوند و موجب حفاظت کمتر از تاندون ها و استخوان های موجود در کف پا شده و آنها بیشتر تحت فشار قرار می گیرند.
معاینه و تشخیص خارپاشنه
معمولا زمانی که افراد به درد ناشی از خارپاشنه مبتلا میشوند برای تشخیص آن اقدام می کنند. درد مورد نظر در قسمت پشت انگشتان پا و در بخش پایه تاندون آشیل ایجاد می گردد. درد ناشی از خارپاشنه با تورم و قرمزی همراه نیست و برای تایید تشخیص خارپاشنه، از اشعه ایکس و عکس برداری از پا استفاده می کنند تا به وضوح استخوان های پا را از طریق آن مشاهده کنند.
جلوگیری از ایجاد خارپاشنه
با جلوگیری از وارد شدن فشار به پا می توان از خار پاشنه جلوگیری کرد. بهتر است که فرد اضافه وزن نداشته باشد و از کفش های مناسب یعنی کفش هایی که دارای بالشتک است استفاده کند، مخصوصاً زمانی که ورزش کرده و در ورزش زیاد به پاهای خود فشار وارد می کند. روش درست دویدن نیز در کمتر شدن خارپاشنه موثر است.
دوره بیماری خارپاشنه
این عارضه خود به خود درمان نمیشود و بهبود پیدا نمی کند زیرا دلیل ناراحتی آن وجود التهاب است که با استفاده کردن از فیزیوتراپی و کفی های طبی می توان در جهت بهتر شدن آن اقدام نمود. چنان چه دیگر درمان های محافظ کارانه برای درمان خارپاشنه موثر نباشد از روش جراحی برای درمان آن استفاده می کنند ولی در بیشتر مواقع با استفاده از فیزیوتراپی التهاب ناشی از آن بهبود یافته و علائم و درد ها برطرف می گردد.
درمان کردن خار پاشنه
در صورتی که این بیماری در مراحل اولیه خود باشد می توان از پیشرفت آن پیشگیری کرد و آن را درمان نمود. در این شرایط فرد باید وزن خود را کاهش داده و به وزن نرمال برسد و ورزش را شروع کرده در هنگام ورزش و پیادهروی از کفش های سبک و مناسب که دارای لژی نرم است استفاده کند.
تمرین عضلات پا برای درمان خارپاشنه
باید عمل کشش فاسیای کف پا را انجام داد.
با قرار دادن باند پهن در کف پا و در زیر انگشتان پا و در دست گرفتن دو طرف آن، باید شروع به کشیدن باند کرده به طوری که انگشتان پا به سمت صورت متمایل شده و برگردد. این کار را باید حدود ۳۰ ثانیه انجام داده و برای سه بار آن را تکرار نمایید.
از طریق ایجاد کشش در تاندون آشیل
در این روش باید ابتدا فرد ایستاده و یک پای خود را جلوی پای دیگری قرار دهد در جلو است را از زانو خم کرده کف هیچ کدام از پاها تماس خود را با زمین از دست ندهد در واقع باید به گونهای بایستید که پشت ساق پای خود احساس کشش را حس کنید، حدود ۳۰ ثانیه این حالت را حفظ کرده و برای سه مرتبه آن را تکرار کنید.
استفاده از فیزیوتراپی برای درمان خارپاشنه
می توان با استفاده از فیزیوتراپی در جهت درمان کردن خارپاشنه اقدام نمود.
در کلینیک های فیزیوتراپی از دستگاه های شاک ویو استفاده می کنند.
دستگاه شاک ویو به وسیله امواج صوتی عمل می کند و با وارد کردن ضربه هایی به خارپاشنه موجب حل شدن کلسیم رسوب شده در آن قسمت میشود.
تاثیراتی که این دستگاه و عملکرد آن دارد این است که باعث ایجاد پروتئین سازی از طریق تحریک کردن سلولهای پروتئین ساز میشود و با انجام این کار کلاژن سازی صورت می گیرد و کلاژن ایجاد شده اطراف خارپاشنه را گرفته و خلافی نرم به وجود آورده که موجب کاهش یافته درد ناشی از خار پاشنه میشود.
به طور کلی فیزیوتراپی خارپاشنه موارد زیر را شامل میشود:
- کشش دادن عضلات و آزاد کردن آنها در صورت درگیری به وسیله ی خارپاشنه چون عضلات موجود در کف پا
- استفاده کردن از جریاناتی که موجب کاهش درد میشود چون TENS
- به کار بردن دستگاه اولتراسوند
- انجام دادن ماساژ و ایجاد آزادسازی در فاشیای کف پا و کشش پا
- به کار بردن شاک ویو
- استفاده از نوار های تیپ در قسمت پا
شاک ویو فیزیوتراپی
جزو روش های غیر تهاجمی است که باعث ایجاد شدن عروق خونی شده و در نتیجه آن ارسال مواد مغذی به ناحیه آسیب دیده افزایش پیدا میکند. شاک ویو ها امواج صوتی هستند که بسیار پر انرژی بوده و موجب تحریک شدن یافت های آسیب دیده میشود.
با انجام شاک ویو موجب بهتر شدن التهابات مزمن شده و با انجام ۴ تا ۸ جلسه ای آن، بیمار بهبودی را در خو مشاهده می کند.
روش های به کار رفته در فیزیوتراپی معمولا میزان گردش خون را بالا می برند و التهاب و درد را کمتر می کنند و قسمت آسیب دیده را ترمیم می نمایند. به طور کلی از جمله فایده هایی که شاک ویو در درمان این بیماری دارد می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- موجب کمتر شدن التهابات مزمن می گردد.
- باعث آزاد شدن نقاط ماشه ای که ایجاد کننده ی درد هستند، می گردد.
- میزان کلاژن سازی را بالا می برد.
- موجب به وجود آمدن رگ های جدید میشود.
- درد های مزمن را کم می کند.
- عملکردی موثر دارد.
- باعث بهتر شدن کیفیت زندگی میشود.
