rTMS تکنولوژی های نوین تحریک مغزی

پیشرفت ھای تکنولوژیکی در عرصه سلامت طی دھه های اخیر گسترش پیدا کردند. در عصر حاضر، تکنولوژی به صورت بالقوه می تواند رویکردھای درمانی را تغییر دھد. تغییر مدالیتی ھای درمانی از شکل سنتی به شکل مدرن می تواند متضمن سلامتی طولانی تر افراد باشد. برخی از این پیشرفت ھای تکنولوژی برای استفاده از عموم و برخی برای استفاده ھای خاص می باشد. rTMS جز پیشرفت ھای تکنولوژی اخیر در زمینه درمان ھای داخل مغزی می باشد که می تواند طیف گسترده ای از اختلالات مغز را به عنوان خاص ترین ناحیه بدن تحت پوشش قرار دھد. استفاده از این تکنولوژی درمانی ایمن می تواند باعث کاھش مصرف دارو کاھش ھزینه ھای سلامتی و افزایش طول عمر فرد گردد. rTMS با استفاده از ایجاد میدان ھای مغناطیسی با شدت قابل تنظیم می تواند به داخل جمجمه نفوذ کرد و بر اساس پروتکل طراحی شده توسط متخصصین به تغییر فعالیت مغزی کمک می کند.

rTMS  چیست و کاربردھای rTMS چه می باشد؟

rTMS باعث تحریک کورتکس می شود. پالس ھای مغناطیسی بزرگ، سریع و متغیر از طریق یک اپلیکاتور روی جمجمه قرار گرفته،وارد مغز شده و منجر به ایجاد جریان در بافت زیرین آن می شوند. rTMS باعث بھبود عملکرد حرکتی در اندام فوقانی می گردد و ھمچنین باعث rebalance کردن کورتکس مغزی آن می شود.

تحریک مغزی از طریق rTMS

تحریک مغزی فرایندیست که باعث تغییر فرایندھای شیمیایی و عملکردی در سطح نورونی می شود. این تحریک منجر به تغییر فعالیت مغزی می گردد. مغز مھم ترین ارگان بدن می باشد و قسمتی است که در اندیشه، تفکر، احساس،حرکت، خاطرات و تمامی رفتارھا موثر می باشد. در عین حساس بودن، مغزپیچیده ترین ارگان بدن می باشد که نورون ھا و نوروترانسمیترھای زیادی ھمزمان فعالیت می کنند.

✓ فیزیوتراپی با تحریک مغزی rTMS یک تکنولوژی علمی است که می تواند در بازگشت سریع فعالیت ھای بیمار موثر باشد. این فعالیت ھای ممکن است روانی، جسمی، شناختی یا ترکیبی از این موارد باشد.

 rTMS و نوروپلاستیسیتی

ایجاد شبکه ھای نورونی جدید و تولید نورون ھای جدید مغزی نوروپلاستیسیتی نام دارد. نوروپلاستیسیتی به معنای ایجاد تغییرات پایدار در جهت بهبودی فعالیت های مغزی می باشد. تحریکات مغزی می توانند منجر به تغییرات نوروپلاستیسیتی شوند. این تحریکات می توانند به صورت تھاجمی یا غیر تھاجمی باشند. درروش تھاجمی، جمجمه توسط جراح باز شده و Implant یا  وسیله تحریکی در مغز و در ناحیه خاصی جاگذاری می شود. در این روش که تحریک مغزی عمیق یا Deep Brain Stimulation یا DBS نام دارد برای درمان بیماری ھای مثل دیستونی،صرع، پارکینسون و سایر اختلالات با نظر جراح مغز و اعصاب استفاده می شود. DBS یک روش موثر در بسیاری از اختلالات است اما ریسک ھای جراحی مانند: عفونت، خونریزی، عدم کارکرد دستگاه ، سردرد، بدتر شدن وضعیت روحی و احساسی باید در نظر گرفته شود.

rTMS روش غیر تهاجمی تحریک مغزی

rTMS به عنوان یک روش غیرتھاجمی و غیرجراحی امواج الکترومغناطیسی را به صورت بدون درد وارد مغز نموده و باعث ایجاد نوروپلاستیسیتی در مغز می گردد. بعد ازrTMS بیمار به ندرت ممکن است دچار سردرد،تحریک پوست جمجمه و گزگز در صورت گردد که به صورت گذرا و موقتی می باشند. rTMS به عنوان یک روش غیر تھاجمی میدان سریع مغناطیسی را از طریق سیم پیچ ھای خارجی اعمال نموده و جریان با شدت کم در مغز ایجاد می کند. rTMS، توسط سازمان غذا و داروی آمریکا(FDA) برای اختلالات نورولوژیک و روانی مورد تایید می باشد. rTMS در سال۲۰۰۸ توسط (FDA)برای درمان افسردگی مورد تایید قطعی قرار گرفت. که مفھوم تحریک مغناطیسی مغزی حدود ۷۰ سال قبل تر توسط فارادی مطرح گردید. rTMS در درمان سکته مغزی، اختلالات خواب، درد،OCD( وسواس)، Craving مورد تایید (FDA)می باشد.

rTMS و مکانیسم ھای نوروفیزیولوژیک مغزی

امواج الکترومگنتیک به صورت عمودی و بدون درد از طریق سیم پیچ ھای مغناطیسی وارد مغز می شوند. تحریک مغزیrTMS باعث انقباض عضلانی در سمت مقابل می شود.rTMS تمامی ناحیه مغز را متاثر نمی کند بلکه تنھا نواحی خاصی ازمغز که مد نظر متخصص درمانگر می باشد به کار گرفته می شود. rTMS از طریق تحریک پالس در داخل مغزی باعث ایجاد پتانسیل برانگیخته مغزی یا MEP می شود. که این انقباض حرکتی مبنای شروع درمان باrTMS می باشد.rTMS، از طریق ایجاد جریان ھای eddy  یا جریان ھای گردابی از مقاومت لایه ھای سطحی و پوسته جمجمه عبور می کند. این جریان ھای گردابی می توانند باعث تحریک یا مھار نورون ھای خاص کورتکس شوند. تحریک یا مھار مغزی بسته به پروتکل درمانی و بیماری فرد توسط متخصص درمانگر تعیین می شود.

rTMS و سکته مغزی

سکته مغزی یا stroke یک بیماری نورولوژیک ناتوان کننده است که عمدتاً در سنین بالا به وجود آمده و ھزینه ھای درمانی زیادی را به فرد و جامعه تحمیل می کند. بروز stroke بعد از سن ۵۵ سالگی به ازای ھر ۱۰ سال تقریباً دو برابر میشود. حدود یک سوم بیماران بعد از stroke قادر به انجام فعالیت ھای روزانه نمی باشند و حدود یک سوم دیگر نیز ناتوان باقی می مانند. فرایند بھبودی بعد از سکته مغزی پیچیده می باشد. درمان ھای پزشکی زیادی طی سال ھای اخیر برای بھبود ناتوانی و آسیب بعد از سکته مغزی به وجود آمده اند. rTMS موثرترین نوعTMS می باشد که از طریق ایجاد جریان ھای گردابی در مغز می تواند تحریکات مغزی به وجود آمده روی فعالیت ھای حسی،حرکتی وشناختی مغز تاثیر بگذارد.

rTMS و ناتوانی حرکتی بعد از سکته مغزی

شایع ترین آسیب بعد از سکته مغزی، آسیب حرکتی است. کاھش عملکرد حرکتی و تحرک بعد از سکته مغزی به وجود می آید که البته تمرکز اصلی درمان ھای توانبخشی روی به دست آوردن تحرک و عملکرد حرکتی بعد از stroke می باشد. بعد از stroke تعادل بین دو نیمکره مغزی در نواحی حرکتی به ھم می خورد. از انجایی که نورون ھای حرکتی در یک سمت قشرمغز تخزیب می شوند،نیمکره سالم به طور مداوم پیام ھای مھاری به نیمکره تخریب شده می فرستد. یکی از مھمترین مکانیسم ھای اثرrTMS در سکته مغزی بازگرداندن تعادل بین دو نیمکره یا rebalance کردن آن است. این کار از طریق مھار نیمکره سالم با فرکانس ھای کم و تحریک نیمکره مبتلا با فرکانس ھای بالاتر به دست می آید. تعیین پروتکل مھاری یا تحریکی و ھردو rTMS در بیماران مبتلا به سکته مغزی برعھده متخصص درمانگر rTMS می باشد که با توجه به ارزیابی اولیه،وضعیت بیمار و سابقه بیماریھای زمینه ای تعیین می گردد.

rTMS و فلج مغزی

فلج مغزی یا Cerebral palsy یکی از شایع ترین اختلالات تکاملی عصبی در کودکان می باشد. عملکرد گفتاری،شنیداری،حرکات ظریف و خشن،و عملکرد شناختی بعداز CP مختل می گردد. rTMS یکی از تکنولوژی ھای جدید است که به منظور تحریک عمقی مغز مورد استفاده قرار می گیرد. rTMS می تواند تا عمق ۶ سانتی متری مغز نفوذ کند و نورونھای منطقه مغزی را تحریک نماید. rTMS در فلج مغزی می تواند باعث تحریک کورتکس شده و به وضعیت روانی و روحی بیمار کمک نماید. rTMS ھمچنین می تواند باعث بھبود یادگیری و کسب مھارت ھای جدید در کودکان CP گردد.مطالعات نشان داده که rTMS باعث ایجاد تشنج در کودکان CP نمی شود.

rTMS و آلزایمر

شایع ترین نوع بیماری تخریبی در سالمندان بیماری آلزایمر است که مھم ترین ویژگی آن از دست رفتن حافظه است.داروھا اثرات کمی در درمان الزایمر دارند و در طولانی مدت تاثیر خاصی گزارش نشده است. rTMS به عنوان یک روش بدون درد و غیرتھاجمی می تواند در ایجاد تغییرات کورتکس مغزی در این بیماران موثر باشد. طبق تحقیقات اخیر،بیماران مبتلا به پارکینسون و اختلالات تخریبی مغزی مانند آلزایمر از تعداد جلسات بیشتر rTMS سود می برند. ھمچنین تحریک مغزی به مدت طولانی تر در این بیماران باعث ایجاد اثرات قوی ترrTMS می گردد. برخی تحقیقات نشان داده اند که rTMS به ھمراه تمرینات شناختی نسبت به دارو در درمان آلزایمر بھتر است.

rTMS و دمانس

بعد از آلزایمر، دمانس عروقی شایع ترین نوع دماس است که در ۵ درصد افراد بالای ۶۵ سال رخ می دھد. تحقیقات اندکی در مورد اثربخشی rTMS در دمانس انجام شده است.در یک مطالعه اخیر نشان داده شد که تحریکات با فرکانس کم یا زیاد می تواند باعث بھبود حافظه و یادگیری فرد گردد. rTMS می تواند باعث بھبود فاکتورھای نوروتروفیک،پلاستیسیتی مغزی و انتقال سیناپسی شده و در نھایت عملکرد شناختی را بازگرداند. مورد اثرات rTMS روی دمانس عروقی لازم است تحقیقات ییشتری صورت پذیرد.

rTMS و فیزیوتراپی مغز

بازتوانی و فیزیوتراپی یکی از مھمترین انواع درمان ھای پزشکی می باشد. ھمزمان با پیشرفت ھای تکنولوژیک اخیر،rTMS یکی از بھترین و علمی ترین تکنیک ھای تحریک مغزی است. rTMS در درمان بسیاری از اختلالات روانی و نورولوژیک مورد تایید FDA می باشد. تحریک مغزی باعث افزایش بھبودی در بسیاری از بیماری عصبی عضلانی می شود. rTMS یکی از روش ھای نوین تحریک مغزی است که ایمن و بدون عارضه جانبی می باشد. اثرات آن طولانی مدت بوده و حتی باعث موثر تر شدن سایر درمان ھا می گردد.

rTMS و مجموعه فیزیوتراپی تخصصی پرسپولیس در رشت

rTMS و مجموعه فیزیوتراپی تخصصی پرسپولیس در رشت در مجموعه فیزیوتراپی تخصصی پرسپولیس rTMS تحت نظر دکتر عزتی و با حضور متخصصین مجرب در زمینه درمانی های بازتوانی مغزی انجام می شود.