نقاط ماشه ای

به گره های انقباضی که در عضلات وجود داشته و در عمق عضلات می توان آنها را حس کرد نقاط ماشه ای و یا تریگر پوینت می گویند.

این گره ها ممکن است گاهی اوقات به بزرگی یک شست نیز باشند و انقباضات شدیدی را در قسمت فیبرهای عضلانی متصل ایجاد کرده و نوار سفت قابل لمسی را به وجود می آورند.

درد های مزمن عضلانی که با نقاط ماشه ای در ارتباط هستند جزو درد های میوفاسیال بوده و موجب درگیری عضلات می‌شوند.

با وارد کردن فشار در نقطه ای که تحت فشار است درد بروز پیدا می کند.

گاهی اوقات نقاط ماشه ای باعث می‌شوند که درد و یا حساسیت به لمس انجام شده به قسمت های دیگر که با نقاط ماشه ای اصلی فاصله زیاد دارد منتقل گردد.

مثلا گاهی اوقات علت سر درد وجود مشکل در سر نیست بلکه درد موجود مربوط به نقاط ماشه ای قسمت گردن است که به آنجا منتقل شده است.

درد هایی که از نقاط ماشه ای ارجاع داده می‌شوند عمیق بوده و به صورت ثابت و مبهم و همچنین آزاردهنده است.

نقاط ماشه ای علاوه بر درد موجب کم شدن دامنه حرکتی و بروز ضعف و بی حسی و خارش می گردد و گاهی اوقات مشکلات افسردگی را هم به همراه دارد.

آناتومی

در عضلات فیبری و مرکز عضلات نقاط ماشه ای وجود دارند و به صورت برآمدگی های قابل لمس که در میان عضلات سفت شده اند بوده و اندازه ای ۲ الی ۱۰ میلیمتری دارند و در هر قسمت عضلات اسکلتی ممکن است بروز یابند‌.

همه افراد و حتی نوزادان و کودکان نیز نقاط ماشه ای در بدن خود دارند.

وجود داشتن آن به دلیل سندروم درد نمی باشد ولی باید از لحاظ سندروم درد، وجود اختلال روانی، داشتن ناکارآمدی جسمی و نداشتن فعالیت روزانه، شخص را مورد ارزیابی قرار داد.

سندروم درد در قسمت عضلات فیبری، درد نقطه ای است که منشا آن بافت های نرم هستند و دارای حساسیت عضلانی بوده و نشئت گرفته از نقاط ماشه ای و نقطه های حساس مرکزی در عضله و فاشیا‌ است.

علائم نقاط ماشه ای و یا تریگر پوینت

علائم ناشی از نقاط ماشه ای و یا تریگر پوینت به قرار زیر هستند که در فرد بروز پیدا می کنند:
● ایجاد درد های موضعی
● بروز Twitch response که نوعی انقباض غیر ارادی است که مدت زمان کوتاهی رخ می دهد. با فشار در نقاط ماشه ای این انقباض غیر ارادی در عضله ها به وجود می آید.
● داشتن درد انتشاری که دردی دورتر از منشا را ایجاد می کند. این عارضه به درد رفلکسی معروف است که درد در قسمتی غیر از نقاط ماشه ای رخ می دهد.
● ایجاد اختلال حرکتی ناشی از درد های موجود
● وجود حس سنگینی و سفتی در نواحی مورد نظر
● داشتن خستگی مزمن
● نداشتن تعادل
● وجود خشکی در صبح ها
● وجود پاسچر های غیرنرمال

علت نقاط ماشه ای

نقاط ماشه ای به دلایل زیر بروز پیدا می کنند:
● بالا رفتن سن
● وجود آسیب های قدیمی که به دلیل افتادن و ضربه و فشار رخ داده
● کم بودن تمرینات ورزشی که این علت بیشتر در آقایان دیده می‌شود.
● داشتن وضعیت بدنی نامناسب و غلط در زمان نشستن و یا کار کردن با موبایل و مواردی از این قبیل و وجود الگوی نامتقارن فوقانی – تحتانی
● زیاد استفاده کردن از عضلات و وارد شدن آسیب های ریز و به صورت مکرر
● وجود استرس و اضطراب و افسرده بودن
● داشتن اختلال خواب
● کم بودن میزان ویتامین ها چون ویتامین C، ویتامین B، ویتامین D و میزان فولیک اسید و آهن بدن
● وجود مشکل در مفصل ها و انعطاف پذیری زیاد از حد

چه زمانی نقاط ماشه ای موجب بروز درد میشود؟
در موارد زیر درد ناشی از نقاط ماشه ای ایجاد می گردد:
● وجود سندروم مایوفاشیال
● وجود اختلالات روانی و استرسی
● وجود اختلالات پیکری
● کم بودن فعالیت های روزانه
به طور کلی ابتلا به بیماری های اسکلتی عضلانی، اختلالاتی که منشا عصبی دارد و بیماری های سیستماتیک موجب ایجاد درد نقاط ماشه ای و درد عضلانی می‌شود.

طبقه بندی نقاط ماشه ای

نقاط ماشه ای در طبقات زیر قرار می گیرند:

نقاط ماشه ای اولیه _ مرکزی و ثانویهSatellite

نقاط مرکزی اولیه و مرکزی به آن نقاطی گفته می‌شود که دارای درد شدید موضعی همراه با فشار بوده و موجب منتشر شدن درد ارجاعی می‌شود و در قسمت های اطراف مرکزی عضله وجود دارند.

نقاط ماشه ای ثانویه و یا Satellite به دلیل پاسخ دادن به نقاط ماشه ای مرکزی رخ داده و چون خوشه هستند و با درمان شدن نقاط ماشه ای اولیه درمان می گردند.

نقاط ماشه ای فعال و غیر فعال

نقاط ماشه ای فعال در نقاطی که دارای حساسیت موضعی همراه با الگوی درد ارجاعی هستند وجود داشته و اکثر نقاط ماشه ای مرکزی و یا ثانویه از نوع فعال هستند‌.

نقاط ماشه ای غیر فعال در هر نقطه ای ممکن است وجود داشته باشد و در صورت وجود عامل محرک فعال می گردند.

نقاط غیر فعال به صورت توده ای در زیر نوک انگشت حس می‌شوند اما درد ندارند و سفتی عضلات را بیشتر می کنند.

نقاط ماشه ای Ligamentous Trigger Points

این نقاط ماشه ای در لیگامنت ها بروز پیدا می کنند و بی‌ثباتی گردن را در صورت وجود در لیگامان طولی قدامی ستون مهره ها به همراه دارد.

با درمان لیگامان کشکک و لیگامان های قسمت جانبی نازک نی، سندروم درد نیز درمان می گردد.

نقاط ماشه ای Diffuse Trigger Points

در صورت درمان نشدن نقاط ماشه ای اولیه و یا ابتلا به ناهنجاری پاسچری به صورت شدید، این نقاط ماشه ای بروز پیدا می کنند.

نقاط ماشه ای Attachment Trigger Points

این نقاط ماشه ای در محل متصل شدن تاندون به استخوان بروز یافته و دارای حساسیت زیادی است و با درمان نشدن موجب تخریب مفصل مجاور می گردد.

درمان نقاط ماشه ای و یا تریگر پوینت

درمان این عارضه با دو صورت دارویی و فیزیوتراپی انجام میشود.

در زمان درمان دارویی از داروهایی که ضد التهاب بوده و عضلات را شل می کنند استفاده می‌شود.

با استفاده از تزریق موجب کنترل کردن درد در نقطه ماشه ای میشوند که مواد تزریقی شامل مواد بی حس کننده چون لیدوکائین، کورتیکواستروئید و یا بوپیواکائین است.

گاهی اوقات هم درد موجود را بدون تزریق کردن و با طب سوزنی رفع می کنند.

درمان های فیزیوتراپی هم به قرار زیر هستند که برای فرد بیمار مورد استفاده قرار می گیرند:

● ماساژ درمانی
● اولتراسوند
● به کار گیری تکنیک PNF
● به کار گیری تکنیک MET
● استفاده از پک های سرد و گرم
● استفاده از استرج‌
● استفاده از شاک ویو
● انجام بادکش
● درای نیدلینگ Dry Needling

مدت زمانی لازم برای تسکین درد ناشی از نقاط ماشه ای چقدر است؟

آن قسمت از نقاط ماشه ای که تازه شکل گرفته اند با صرف چند دقیقه علائم و نشانه های آن ها بروز پیدا می ‌کند و در صورت حاد بودن عارضه ۳ الی ۱۰ روز برای رفع درمان زمان لازم است.

چنان چه عارضه موجود مزمن و پیچیده باشد باید درمان های متداوم را در مدت زمان طولانی برای آنها به کار گرفت تا این مشکل رفع گردد.