بیماری شوئرمن، که به نام کایفوز نوجوانی شوئرمن نیز شناخته میشود، یک اختلال ارتوپدی شایع در نوجوانان است که باعث خمیدگی غیرطبیعی ستون فقرات در ناحیه سینه‌ای (کایفوز) میشود. این بیماری معمولاً در دوران رشد سریع نوجوانی رخ می‌دهد و میتواند منجر به درد پشت، کاهش انعطاف‌پذیری ستون فقرات و مشکلات ظاهری مانند قوز پشت شود.
علت دقیق بیماری شوئرمن هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل ژنتیکی، رشد نامتقارن مهره‌ها و اختلال در تراکم غضروف بین مهره‌ای که در ادامه بیشتر توضیح میدهیم، نقش مهمی در ایجاد آن دارند. این بیماری بیشتر در پسران شایع است و معمولاً بین سنین 12 تا 16 سال ظاهر میشود.
تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب، از جمله فیزیوتراپی تخصصی، تمرینات تقویتی و در موارد شدید، درمان ارتوپدی و جراحی، میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و کیفیت زندگی نوجوانان را بهبود بخشد.
علل و عوامل بیماری شوئرمن
علت دقیق بیماری شوئرمن هنوز مشخص نیست، اما چند عامل اصلی در ایجاد آن نقش دارند:
- عوامل ژنتیکی: این بیماری معمولاً در خانواده‌هایی که سابقه مشکلات ستون فقرات دارند، بیشتر دیده میشود.
- رشد نامتقارن مهره‌ها: در شوئرمن، مهره‌ها به جای اینکه به شکل مربعی رشد کنند، کمی مثلثی یا نامنظم رشد می‌کنند. این حالت باعث خمیدگی بیش از حد ستون فقرات میشود.
- اختلال در غضروف بین مهره‌ای: تغییرات در غضروف و صفحات رشد بین مهره‌ها ممکن است منجر به تغییر شکل مهره‌ها شود.
- عوامل محیطی: نشستن طولانی‌مدت، وضعیت نادرست بدن و ضعف عضلات پشتی می‌توانند روند بیماری را تشدید کنند.
علائم شایع و تشخیص بیماری شوئرمن
علائم شایع
- قوز یا خمیدگی غیرطبیعی ستون فقرات در ناحیه پشت
- درد پشت به ویژه هنگام نشستن طولانی یا فعالیت شدید
- کاهش انعطاف‌پذیری ستون فقرات و احساس خشکی
- در برخی موارد، خستگی زودهنگام عضلات پشت
- ظاهر نامناسب بدن (پشت گرد یا قوزدار) که میتواند اعتماد به نفس نوجوانان را کاهش دهد
روش‌های تشخیص
- معاینه بالینی: پزشک با بررسی وضعیت نشستن و ایستادن بیمار میتواند تغییر شکل ستون فقرات را تشخیص دهد.
- تصویربرداری (X-ray): عکس‌برداری از ستون فقرات بهترین روش برای مشاهده تغییر شکل مهره‌ها و میزان خمیدگی است.
- MRI یا CT اسکن: در موارد پیشرفته برای بررسی جزئیات بیشتر بافت‌ها و دیسک‌ها استفاده میشود.
روش‌های درمان بیماری شوئرمن
درمان به شدت بیماری، سن بیمار و میزان خمیدگی ستون فقرات بستگی دارد:
- فیزیوتراپی تخصصی: مهم‌ترین روش غیرجراحی برای تقویت عضلات پشتی، بهبود وضعیت بدن و کاهش درد است.که معمولا برای هر فرد یک درمان و برنامه تمرینی شخصی سازی شده با شناسایی و تشخیص از طریق دستگاه آنالیز ساختار بدن توسط بهترین فیزیوتراپیست تجویز میشود تا سریعتر به اصلاح وضعیت بیمار کمک نماید
- بریس یا کمربند طبی: در نوجوانانی که ستون فقرات هنوز در حال رشد است، استفاده از بریس میتواند از پیشرفت خمیدگی جلوگیری کند.
- داروها: در مواردی که درد زیاد باشد، داروهای ضد التهاب و مسکن‌ها توسط پزشک تجویز می‌شوند.
- جراحی: در موارد بسیار شدید که خمیدگی بیش از حد باشد یا باعث مشکلات تنفسی و عصبی شود، جراحی برای اصلاح ستون فقرات انجام میشود.
- مشاوره پزشکی: با مشاوره پزشک و معاینه بیمار توسط پزشک میتوان سریعتر جلوی وخیم شدن این عارضه را گرفت. دکتر کامران عزتی به عنوان بهترین فیزیوتراپیست در رشت میتواند همراه بیماران باشد و با مشاوره درست و اصولی به بهتر شدن بیمار کمک نماید.
نکات پیشگیری و مدیریت طولانی‌مدت
بیماری شوئرمن کاملاً قابل پیشگیری نیست، زیرا عوامل ژنتیکی نقش مهمی دارند. با این حال میتوان با رعایت برخی نکات، شدت علائم را کاهش داد:
- حفظ وضعیت صحیح بدن: نشستن و ایستادن با وضعیت درست و اجتناب از قوز کردن
- ورزش و تقویت عضلات پشت و شکم: تمرینات فیزیوتراپی و ورزش‌های اصلاحی نقش مهمی در پیشگیری دارند
- کاهش زمان نشستن طولانی‌مدت: استفاده از میز و صندلی استاندارد در مدرسه یا محل کار
- پیگیری منظم پزشکی: مراجعه به متخصص ارتوپدی یا فیزیوتراپیست برای بررسی وضعیت ستون فقرات
جمع‌بندی
بیماری شوئرمن یک اختلال ارتوپدی است که در نوجوانی شروع میشود و باعث خمیدگی غیرطبیعی ستون فقرات می‌گردد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب با فیزیوتراپی، بریس و تمرینات اصلاحی میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. توصیه میشود بیماران برای انتخاب بهترین روش درمانی، به متخصص ارتوپد و متخصص فیزیوتراپی در رشت و استان گیلان مراجعه و تحت نظر باشد.
